Sociaal ondernemen, de pilot voorbij

Wethouder Fatma Koser Kaya is trots op het groeiend aantal sociaal ondernemers in de gemeente, bleek tijdens het congres met Social Enterprise NL in de voormalige Prodentfabriek in Amersfoort op 25 september. Opschaling en aanpak van belemmerende regelgeving zijn nu belangrijk volgens de Amersfoortse wethouder.

Bas van Abel, oprichter van Fairphone en nu mede initiatiefnemer van een nieuwe onderneming De Clique, verhaalde over zijn ervaringen met een andere gemeente. De Clique is een bedrijf dat met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt afval inzamelt, en daarbij een betere afvalscheiding doorvoert dan het grote afvalbedrijf waarmee de gemeente zaken doet. Volgens de regelgeving mag dit niet onder particulieren. De gemeente kan het bedrijf op de bedrijvenmarkt niet tegenhouden, maar ziet het initiatief als concurrent. Een voorbeeld van een gemeente die duurzaamheid en arbeidsparticipatie hoog in het vaandel heeft staan, maar tegelijkertijd grote (semi-overheids)bedrijven beschermt tegen concurrentie van sociaal ondernemers, aldus Van Abel. 

Tijdens de dag veel werksessies waarin steeds een maatschappelijke opgave centraal stond. Circulaire economie, Jeugdzorg, duurzame mobiliteit, aanpak schulden, arbeidsparticipatie statushouders, voedseltransitie, bewonersbedrijven en de right to challenge. Sociaal ondernemers vertelden over hun voorstellen van de aanpak ervan. In veel gevallen bieden ondernemers oplossingen voor verschillende beleidsopgaven van de gemeente tegelijk. Voor veel gemeenten is dit nieuw. Sociaal ondernemers zien een cultuurverandering bij ambtenaren, maar ook zij kunnen de schotten tussen bijvoorbeeld economie, arbeidsparticipatie, zorg en maatschappelijke ondersteuning niet altijd doorbreken. Publiek Ondernemen in Delft is een voorbeeld waar dit wel is gelukt. Ook waren er werksessies over sociaal inkopen, resultaatfinanciering en versterken van het ecosysteem.

Sociaal ondernemers kunnen alles beter dan de overheid, behalve de traditionele overheidstaken, vindt Willemien Vreugdenhil, wethouder in Ede.  Ze wil de pilot voorbij, het is nu tijd voor een systeemverandering waarin gemeentelijke muurtjes worden doorbroken. Volgens Willemien Vreugdenhil dreigt de voorgenomen aanpassing van de wet Markt en Overheid te leiden tot nieuwe muurtjes.

Meer informatie: kennisdossier Sociaal ondernemerschap