Vanuit de Fysieke pijler een aantal korte impressies van wat besproken is in de themagroepen en pijlerbijeenkomst tijdens de Bestuurlijke Netwerkdag van 27 mei.

In de Themagroep Omgevingswet werden de bestuurders vers van de pers bijgepraat over het Bestuurlijk Overleg Omgevingswet dat de dag daarvoor had plaatsgevonden. Themagroepvoorzitter Liesbeth Grijsen en programmamanager invoering Omgevingswet bij de VNG, Annemieke van Brunschot, informeerden de deelnemers over de uitkomsten van het bestuurlijk overleg: het uitstel van de invoering tot 1 juli 2022 en de afspraken die gemaakt en de voorwaarden die gesteld zijn aan een verantwoorde invoering. Het gaat dan onder meer over een werkend digitaal stelsel, uiterlijk in oktober en financiële afspraken: maximaal 10 jaar terugverdientijd van de kosten voor de Omgevingswet en compensatie als dat niet haalbaar blijkt of het terugverdieneffect pas laat optreedt en gemeenten die periode financieel niet kunnen overbruggen. Hiervoor zijn evaluatiemomenten afgesproken.

De Themagroep Duurzaamheid sprak over de worsteling van gemeenten rondom de warmtetransitie. Middelen en instrumentarium zijn ontoereikend waardoor de gemeenten klem zitten. Begin dit jaar verscheen het rapport Bestemming Parijs: Wegwijzer voor Klimaatkeuzes 2030, 2040 van een studiegroep onder leiding van Laura van Geest. De taakstelling uit het rapport is helder: wat is er nodig om de klimaatdoelstelling van Nederland te verhogen van 49 naar 55 procent minder broeikasgassen in 2030? Inmiddels heeft de Europese Unie besloten dat het reductiedoel ook daadwerkelijk omhooggaat naar 55 procent.  
Dhr. Pieter Boot, sectorhoofd bij het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) schoof deze keer aan. Hij was lid van de studiegroep Laura van Geest en reflecteerde samen met de bestuurders op het rapport en de doelstellingen. Hij gaf meer inzicht in het Europese speelveld, welke directe opdracht Nederland van Europa kan krijgen en wat de consequenties zijn van de keuzes die we hierin als Nederland maken.

In de Themagroep Woningmarkt stond het onderwerp woonruimteverdeling op de agenda, in deze tijden van schaarste op de woningmarkt, een zeer actueel onderwerp. Max Lipsch en Pieter Schipper van Aedes presenteerden het plan van Aedes voor een landelijk woonruimteverdeelsysteem. Daarna lichte Songül Mutluer, wethouder Wonen in Zaanstad de nieuwe spelregels voor woonruimteverdeling in 15 gemeenten in de regio Amsterdam en Zaanstreek toe. Met deze regels willen de gemeenten en corporaties die meedoen, woningzoekenden die dringend op zoek zijn naar een sociale huurwoning, meer kans geven. Het systeem werkt met punten voor inschrijfduur, zoekgedrag en spoed. De eerste ervaringen zijn dat het nieuwe systeem werkt zoals bedoeld. Voor beide systemen was veel belangstelling en de bestuurders bespraken de kansen en risico’s van landelijke woonruimteverdeling en innovatieve verdelingsregels.

In de Fysieke pijler was het hoofdthema verstedelijking en daarom was Wouter Veldhuis onze gast. Hij is de nieuwe Rijksadviseur voor de fysieke leefomgeving in het College van Rijksadviseurs, met de steden als aandachtsgebied. In zijn inspirerende presentatie stelde Wouter Veldhuis nabijheid centraal en belichtte hij de kansen die steden nu hebben om zich voor de lange termijn toekomstbestendig te ontwikkelen door opgaven te combineren en zo een fijnere leefomgeving, passend woningaanbod en betere ruimtelijke inrichting te realiseren. Volgens Wouter Veldhuis is dit bij uitstek in middelgrote steden zoals de G40 haalbaar en hij riep ons op die kracht te benutten. De presentaties van Karin Schrederhof en Roeland van der Schaaf over de verstedelijkingsstrategieën van de Zuidelijke Randstad en Groningen/Assen, sloten mooi aan op deze visie.  Leonard Geluk, directeur van de VNG, woonde een deel van de fysieke pijler bij om een toelichting te geven op de VNG-lobby voor de kabinetsformatie.

Meer informatie over de Fysieke pijler van de G40.